เมื่อวันที่ 19 ก.ย.2560 วัส ติงสมิตร ประธานกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) เปิดเผยว่า ที่ประชุม กสม. ด้านการคุ้มครองและมาตรฐานการคุ้มครองได้พิจารณาและมีมติส่งเรื่องไปให้กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) กรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ และคณะกรรมการส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการแห่งชาติ เพื่อเร่งรัดการออกระเบียบการช่วยเหลือคนพิการซึ่งไม่มีสถานะทางทะเบียน ตามความในมาตรา 19/1 แห่งพระราชบัญญัติส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ พ.ศ. 2550 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2556
วัสกล่าวว่า สืบเนื่องจาก กสม.ได้รับการร้องเรียนจากคนพิการทางร่างกายหลังถูกสำนักงาน พม.จังหวัดปทุมธานี ปฏิเสธที่จะออกบัตรประจำตัวคนพิการให้แก่ผู้ร้อง โดยอ้างว่าผู้ร้องเป็นบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียนราษฎร และแม้ว่าจะถือบัตรประจำตัวบุคคลที่ไม่มีสถานะทางทะเบียน แต่ไม่สามารถนำมาใช้ประกอบการทำบัตรประจำตัวคนพิการได้
ประธาน กสม.กล่าวว่า กสม.พิจารณาแล้วเห็นว่า หลักการของอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิของคนพิการ (Convention on the Rights of Persons with Disabilities : CRPD) ซึ่งประเทศไทยมีพันธกรณีที่จะต้องปฏิบัติตาม และเมื่อพิจารณาจากพระราชบัญญัติส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการฯ มาตรา 19/1 ได้บัญญัติว่า คนพิการซึ่งไม่มีสถานะทางทะเบียนราษฎรตามกฎหมายว่าด้วยการทะเบียนราษฎร อาจได้รับความช่วยเหลือที่เหมาะสมตามหลักศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์จากรัฐ ตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขที่คณะกรรมการส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการแห่งชาติกำหนดไว้ในระเบียบ
วัส กล่าวต่อว่า กรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ ชี้แจงว่า ระเบียบว่าด้วยการออกบัตรประจำตัวคนพิการ พ.ศ. 2556 ไม่ได้กำหนดเงื่อนไขการออกบัตรประจำตัวคนพิการซึ่งไม่มีสถานะทางทะเบียนเอาไว้ แต่กรมส่งเสริมฯ ได้พิจารณาแนวทางในการให้ความช่วยเหลือบุคคลกลุ่มนี้ให้ได้รับสิทธิขั้นพื้นฐานและสวัสดิการที่เหมาะสมจากรัฐ โดยกำหนดไว้ในร่างระเบียบการช่วยเหลือที่ออกตามความในมาตรา 19/1 ซึ่งขณะนี้อยู่ระหว่างการพิจารณาของคณะอนุกรรมการด้านกฎหมาย
“ดังนั้นเพื่อเป็นการประกันการเข้าถึงสิทธิมนุษยชนของคนพิการ กสม.จึงเห็นควรส่งเรื่องให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องข้างต้นพิจารณาเร่งรัดการดำเนินการออกระเบียบที่เกี่ยวข้องโดยเร็ว นอกจากนี้ที่ประชุมยังเห็นควรเสนอให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องพิจารณาให้ความช่วยเหลือเบื้องต้นตามหลักศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์แก่คนพิการในกรณีนี้และรายอื่น ๆ ด้วย” ประธาน กสม.กล่าว
